Brak realizacji kontaktów z dzieckiem – kiedy nałożenie przez Sąd Opiekuńczy obowiązku zapłaty nie będzie możliwe?

Co do zasady, w przypadku realizacji kontaktów np. rodzica z dzieckiem z uwagi na postawę osoby, pod której pieczą znajduje się dziecko (najczęściej drugi rodzic)  – osoba, która nie mogła zrealizować kontaktów, może domagać się, aby Sąd opiekuńczy nałożył na opiekuna obowiązek zapłaty określonej sumy pieniężnej, za każdy niezrealizowany kontakt.

Utrudnianie kontaktów z dzieckiem przez rodzica

Dla przykładu: Gdy jeden z rodziców utrudnia drugiemu z rodziców kontakty z dzieckiem, które są prawnie uregulowane (np. postanowieniem Sądu, ugodą zawartą przed mediatorem) rodzic, który nie może zrealizować z tego powodu kontaktu, może domagać się, aby Sąd zasądził na jego rzecz od drugiego rodzica wskazaną przez niego sumę pieniężną, za każdy niezrealizowany kontakt z dzieckiem (mowa tutaj wyłącznie o przypadkach, gdy np. rodzic u którego dziecko przebywa na co dzień, nie wydaje dziecka bądź w inny sposób utrudnia/uniemożliwia kontakt drugiemu rodzicowi).

Co gdy dziecko odmawia kontaktów z drugim rodzicem?

Inna sytuacja ma miejsce, gdy to dziecko odmawia kontaktu z drugim rodzicem/inną osobą, która ma ustalone prawo do kontaktów (np. dziadkami). W takim przypadku osoba, która pełni opiekę nad dzieckiem, nie ma obowiązku wydawania takiego dziecka na kontakt. Powyższe potwierdził, Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 22 czerwca 2022 r. w którym stwierdził, że przepisy dotyczące nałożenia przez sąd opiekuńczy na osobę, pod której pieczą znajduje się dziecko, obowiązku zapłaty sumy pieniężnej na rzecz osoby uprawnionej do kontaktów z dzieckiem, jest niezgodne z przepisami Konstytucji w zakresie, w jakim obejmują sytuacje, w których niewłaściwe wykonywanie lub niewykonywanie obowiązków związane jest z zachowaniem dziecka, niewywołanym przez osobę, pod której pieczą dziecko to się znajduje.

Przyczyna braku realizacji kontaktu z dzieckiem ma znaczenie

Oznacza to, że Sądy opiekuńcze każdorazowo podczas orzekania o zagrożeniu zapłaty określonej sumy pieniężnej i/lub zobowiązaniu do zapłaty tej sumy, zobowiązane są od w/w daty wydania wyroku przez Trybunał Konstytucyjny, do badania z urzędu co było przyczyną braku realizacji kontaktu z dzieckiem. Każdorazowo winno być brane pod uwagę dobro dziecka. Jeżeli rodzic (opiekun), który na co dzień zajmuje się dzieckiem wykonał wyłącznie wolę dziecka (wyrażoną samodzielnie, bez wpływu na nią osób trzecich), które wskazało, że nie chce kontaktu z rodzicem/inną osobą uprawnioną, to takiej osobie (rodzicowi/opiekunowi) nie można zagrozić nakazaniem zapłaty określonej sumy pieniężnej i/lub nie można zasądzić od niej takiego świadczenia.

Dzięki wydanemu orzeczeniu, rodzice dzieci, które nie chcą mieć kontaktu np. z drugim rodzicem, nie muszą się obawiać, że zostaną pociągnięci do odpowiedzialności finansowej w przypadku realizacji woli dziecka. W przeszłości zdarzało się bowiem, że dzieci zgadzały się na kontakt, którego nie chciało, wyłącznie w obawie przed obciążeniem finansowym drugiego rodzica.

Sprawy rodzinne w Kancelarii

Kancelaria posiada liczne doświadczenie w sprawach rodzinnych związanych z realizacją kontaktów z małoletnimi dziećmi. W razie pytań, zapraszamy do kontaktu!